Bugun...


EĞİTİMCİ - YAZAR : MİDRAN YOKUŞ

facebook-paylas
KEBAN KÖYLERİ: (5) AŞAĞIÇAKMAK-3
Tarih: 16-11-2024 14:51:00 Güncelleme: 16-11-2024 14:51:00


KEBAN KÖYLERİ: (5) AŞAĞIÇAKMAK-3                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          

Maf

Buraya kadar verdiğimiz yer adı örekleri için yazılı bir belge sunmadık, sunamadık. Ancak, “Maf” örneği oldukça ilginçtir ve belgesi de mevcuttur.

Maf muhiti, yine köyün güneyinde, Keban-Elazığ karayolunun hemen altında ve Beylik Han denile araziler ile bitişik bir bölgedir. Yukarıda bahsedilen Orta Han da bu Maf muhitinde bulunmaktadır.

Aşağıda özgün belgesini verdiğim, 27 Haziran 1801 tarihli fermanda özet olarak şunlar yazılıdır. “Harput Sancağı’nın Kuzabad Nahiyesine bağlı Çakmak köyünden, Ahmed oğlu Süleyman ve Ali, Dersaadete dilekçe (arzuhal) gönderip babalarından kedilerine kalan iki parça tarlalarının, babaların hem fakir ve ihtiyar olması hem de (Orta Han’da) gelen giden yolculara hizmet etmesi karşılığında, daha önce alınan bir kararla öşür (ürün vergisi) ve diğer vergilerden MUAF tutulduğunu, kendilerinin de babaları gibi aynı vazifeye devam etmelerine rağmen, Kuzabad nahiyesi Menakun? Köyünden dört bin akçelik tımarı bulunan Ali isimli sipahinin bu tarlalar için kendilerinden vergi istediğini belirterek şikâyette bulunmuşlardır…

Süleyman ve Ali’nin dilekçeleri üzerine İstanbul’da Defter-i Hakanî”(*1), Ruzamçe(*2 ) ve İcmal Defterleri”(*3) incelenmiş daha önce yazılan bir fermanla bu tarlanın vergiden muaf olduğu devletin merkezindeki defter kayıtlarından teyit edilmiştir. Bu inceleme sonrasında, 27 Haziran 1801 (III: Selim) tarihinde Harput Kadısına gönderilen ferman ile, Süleyman ve Ali’ye ait bu tarlaların vergiden MUAF olduğu ve adı geçen kişilerden vergi talep edilmemesi gerektiği belirtilmiştir.”

Bilindiği gibi, Türkçede asli olarak bir kelime içinde iki ünlü ya yana bulunmaz. Başka dillerden alınan kelimelerde yan yana bulunan ünlüler ise, ya birleştirilerek bazen uzun bazen normal süreli ünlü olarak ya da ünlülerden biri düşürülerek telaffuz edilir. Fermanda, vergiden MUAF olduğu belirtilen tarlaların bulunduğu muhite MUAF denmiş, zamanla “muaf”>mu af>mâf/maf” şeklinde değişerek adeta bambaşka bir kelime olmuştur.

Bugün köylülere sorulduğunda kimse kelimenin aslının ve anlamının ne olduğunu bilmemektedir. Çok kişi, ya Kürtçe ya Ermenice yakıştırması yapmaktadır. Ancak işin aslı, aşağıdaki fermandan anlaşılmaktadır. Ben de bu fermanı görmeden önce, doğrusu bu kelimenin kökeni ve anlamı konusunda bir fikir sahibi değildim.

1* Devletin mal, mülk ve arazi işleriyle uğraşan dairesi, tapu ve kadastro.

2*Vukuat-ı yevmiye defteri, gülük hadiselerin yazıldığı defter. Osmanlı bürokrasisinde günlük gelir ve giderlerin, tevcihatın, tevziatın veya olayların kaydına mahsus defter.

3* Arazilerin yazıldığı defterlerin bir çeşidi.

 

 

 

 

(Yazı devam edecek.)

 

 



Bu yazı 1391 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

HAVA DURUMU
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
4082 Okunma
3189 Okunma
1374 Okunma
1087 Okunma
1007 Okunma
969 Okunma
892 Okunma
891 Okunma
874 Okunma
836 Okunma
831 Okunma
782 Okunma
738 Okunma
698 Okunma
673 Okunma
648 Okunma
631 Okunma
617 Okunma
568 Okunma
534 Okunma
526 Okunma
505 Okunma
498 Okunma
439 Okunma
5216 Okunma
4828 Okunma
4505 Okunma
4286 Okunma
4137 Okunma
4082 Okunma
4068 Okunma
4054 Okunma
3831 Okunma
3406 Okunma
3263 Okunma
3189 Okunma
2795 Okunma
2448 Okunma
2161 Okunma
1615 Okunma
1615 Okunma
1605 Okunma
1584 Okunma
1579 Okunma
1484 Okunma
1374 Okunma
1352 Okunma
1310 Okunma
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI