Bugun...


YAZAR : CEM BAYINDIR

facebook-paylas
YUSUF ZİYA PAŞA’NIN MEKTUBU
Tarih: 19-10-2025 10:35:00 Güncelleme: 19-10-2025 10:35:00


YUSUF ZİYA PAŞA’NIN MEKTUBU

Keban Maden Emini Yusuf Ziya Paşa, görevini sürdürürken 1792 tarihinde vezir olmuş, bir süre görev yaptıktan sonra azledilmiş ise de 1 Ocak 1809’da ikinci kez sadrazamlığa getirilmiştir.

Osmanlı Devleti’nin en uzun süre görevde kalan sadrazamlarındandır.

Bilginliği, devlet adamlığı, kurnazlığı, zekiliği ve güçlü şairliği ile bilinen Yusuf Ziya Paşa, Keban için de güzel şiirler yazmış ve bir de cami yaptırmıştır.

Cami günümüzde yenileme gerekçesiyle beş yıldır kapalı olsa da sapasağlam ayakta olup Kebanlılara değerli bir mirastır.

Ömrünün önemli bir bölümünü Keban’da geçirmiş, genç yaşta ölen çocuklarını Keban’a defnetmiş bu tanınmış devlet adamının cirit oynarken yaralandığından bir gözü iyi görmediği ve tüm yaşamı boyunca tek eşi olan Kandilli Hamamı ustalarından Ayşe Hanım’ın sözünden hiç dışarı çıkmadığı ve ondan çok çekindiği söylenir.

Mehmed Süreyya Bey'in Sicil-i Osmani’sinde "Yusuf Ziyâeddin Paşa" başlığıyla yaşamı anlatılırken geçen “zevcesi Kandilli hamamı ustalarından Ayşe Hanım'a mahkum idi” sözünden eşine büyük bir bağlılık duyduğu anlaşılmaktadır.

1798'de Osmanlı İmparatorluğu Fransa'ya savaş ilan edince sadrazam olarak, ordunun başında Mısır'ı işgal eden Napolyon Bonapart’la savaşarak onun geri çekilmesiyle Suriye’ye üzerinden Mısır’a girip Fransızlarla barış anlaşması yapmış ve Yusuf Ziya Paşa da yaşam boyu övüneceği “Mısır Fatihi” sanını almıştır.

Üç yıl süren Mısır Seferi dönüşünde özlemini çektiği eşi Ayşe Hanım'ın İstanbul’dan önceki konak yerlerinden birinde yolunu bekleyip, onu karşılaması için III. Selim’den izin istemişse de padişah, -onun karısıyla buluştuktan sonra İstanbul’a dönmeme olasılığından- Yusuf Ziya Paşa’nın istediği izni vermemiştir.

Çok içerleyen Yusuf Ziya Paşa bir sırdaşına yazdığı mektupta padişahın davranışını bir fıkrayla anlatarak, sert sözlerle yermiştir.

Fıkrada, çok soğuk bir havada, hamamda yıkanan bir hatuna kocasının donmuş olduğu haber verilir. Kadın sıcacık hamamda olduğu için olayı idrak edemeyip “Allah Allah bu sıcakta adam mı donar?” diye yanıtlar.

Mektupta, III. Selim'i sıcacık hamamda yıkanan kadın olarak değerlendirir ve “yalı ve konakta çeşit çeşit zevk ve safa ile nimetlenen bir zat böyle söyler ama insaflı değildir.” der.

Benim izzetlümeveddet-mendim birader-i eazzım efendi hazretleri

Bir fıkra hatırıma geldi.

Bir hatun hamamda iken zevci şiddet-i berddenmüncemid olmuş ve hatuna haber vermişler ki zevcin donmuş deyü.

Hatun sıcak mahalde bulunduğundan Allah Allah bu sıcak[ta] adam donar mı demiş.

Bu dahi bu mesel gibi bir şey bizim gibi üç sene Mısır Seferi’ni vermiş olup feleğin kerem u serdini görmüş olsanız belki Şam’a kadar gelmelerini tecviz eder idiniz.

Lakin yalı ve konakda enva’-ı zevk u safa ile mütena’im olan zat elbet böyle söyler.

Hele insafane değildir.

Eğer paşa haremini beş on konak karşu aşmış renciş-i hatırı hasebiyle harem vardıkda Deraliyye’ye gelmekden imtina eder hulyası hatıra hutur ile tecviz olunmadı ise bi-Rabbi’l-Ka’beashab-ı ağrazın ifk-i iftirasıyla hakkımda maazallahuteala ahar muamele olunacağını bilsem ben anı irtikab etmem.

Mukaddere imanım tamdır ve velinimetimin gerden-beste bir çaker-i sadakat perveri olduğum Huda’ya malumdur.

Çünkü münasip görülmemiş hareket olunmalarına rızamız yokdur tevkif olunsun.

Mukadderde mülakat var ise olunur yoğ ise elden ne gelür. / Fî 19 Z. Sene 214 (14 Mayıs 1800)”

 



Bu yazı 168 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

HAVA DURUMU
YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
  • BUGÜN
  • BU HAFTA
  • BU AY
3694 Okunma
3492 Okunma
3347 Okunma
3279 Okunma
3155 Okunma
2057 Okunma
773 Okunma
768 Okunma
743 Okunma
681 Okunma
678 Okunma
592 Okunma
569 Okunma
564 Okunma
523 Okunma
500 Okunma
444 Okunma
408 Okunma
402 Okunma
365 Okunma
350 Okunma
308 Okunma
303 Okunma
253 Okunma
5889 Okunma
4505 Okunma
3994 Okunma
3989 Okunma
3755 Okunma
3694 Okunma
3492 Okunma
3347 Okunma
3334 Okunma
3279 Okunma
3234 Okunma
3189 Okunma
3155 Okunma
3131 Okunma
2057 Okunma
1633 Okunma
1523 Okunma
1446 Okunma
1346 Okunma
1293 Okunma
1271 Okunma
1116 Okunma
1105 Okunma
971 Okunma
SON YORUMLANANLAR
HABER ARŞİVİ

Web sitemize nasıl ulaştınız?


HABER ARA
YUKARI